بسم الله الرحمن الرحيم
(7) استقامت:
يكى ديگر از ثمرات معرفت استقامت ومقاومت در دين است وهيچ قدرتى نمىتواند در او تزلزلى ايجاد كند ؛ زيرا كه قلب اوبه نور معرفت روشن شده است وهيچ شكى در خود راه نمىدهد وآن چه كه موجب سستى وتزلزل مىشود، نداشتن معرفت است وقتى در اثر تقوا وپر هيز كارى واجتناب از محرّمات نور ايمان كه همان معرفت است در قلب او تابيد ،ديگر هيچ قدرتى او را از پاى در نخواهد آورد ودراين زمينه آيات وروايات فراوانى از معصومين( عليهم السلام ) به ما رسيده است كه مؤيد اين معنا مىباشد .
«اِنَّ الَّذينَ قالوا رَبُّنَا اللّه ثُمَ استَقاموا فَلا خوفٌ عَلَيهم وَلاهُم يَحزَنون =(1)
كسانى كه گفتند: «پروردگار ما «اللّه» است»، سپس استقامت كردند،نه ترسى براى آنان است ونه اندوهگين مىشوند.
«اِنَّ الَّذينَ قالوا رَبُنَا اللّه ثُمَ اَستَقاموا تَتَنَزَّلُ عَلَيهِمُ المَلائِكَة اَلاّ تَخافُوا وَلا تَحزَنُوا وَاَبشِروا بِالجَنَّةِ اَلّتى كُنتُم تُوعَدون...وَما يُلَقّها اِلاَّاَّلذينَ صَبَرواوَما يُلَقّهااِلاّذوحَظٍّ عَظِيم (2)=قطعاكسانى كه گفتند «پروردگار ما «اللّه»خداوند يگانه» است سپس استقامت كردند، فرشتگان بر آنان نازل مىشوندكه: نترسيدوغمگين نباشيد وبشارت باد بر شما به آن بهشتى كه به شما وعده داده شده است...و(ليكن) به اين مقام بلند كسى نمىرسد ،جزآنان كه (در راه دين دارى )ومقام صبر،صاحب "حظ ّ"بزرگ شدند.
قال اميرالمؤمنين ( عليه السلام ):«المؤمن كالجبلّ الراسخ لا يحرّكه العواصف» .=مومن، مانند كوه محكم مىباشد كه باد در او هيج اثرى ندارد واو را از جاى حركت نمىدهد.
و حديث ديگرى از امام جعفر صادق ( عليه السلام )روايت شده است كه:...«فانّ المؤمن اعزّ من الجبل، يستقل منه بالمعاول، والمؤمن لا يستقلّ من دينه بشى».(3) :مؤمن از كوه محكم تر است ؛زيرا كوه (با كلنگ وامثال) آن جدا مىكنند،اما مؤمن رابا هيچ وسيله (ونيرووقدرتى) نمىتوانند از دين او كم كنند.
عن ابى عبداللّه ( عليه السلام )قال :انّ المؤمن اشدّ من زبرالحديد انّ الحديد اذادخل النّار تغيّر، انّ المؤمن لو قتل ثمّ نشر ثم قتل، لم يتغيّر قلبه».(4)مومن از آهن محكم تر است ؛ زيرا آهن را اگر داخل آتش قرار دهند تغيير مىكند امااگر مومن را بكشند سپس زنده شود دو باره او را به قتل برسانند درقلب او هيچ تغييرى پيدا نمىشود.
از جمله امتيازات استقامت:
(الف):حفظ دين است از وسوسه هاى شياطين انس وجنّ وهواى نفس واين خود موجب نجات است .
(ب) :استقامت در دين، موجب دفع هر گونه شك وترديد است به اين معنا كه تا مؤمن به مقام يقين واطمينان نرسد به اين مقام نائل نمىشود؛ زيرا با وجود شك وترديد ،نوبت به استقامت نمىرسد، لذا مقاومت در صورتى است كه جاى شك وترديد وابهامى، نباشد
(ج):استقامت در دين ،ترس ووحشت را از دل بيرون مىكند. (طبق آيه شريفه)
(د):استقامت در دين، شجاعت آفرين است.
--------------------------------------------------------------------------------
1- سوره احقاف آيه 14
2- سوره فصّلت آيه 30و35
3- بحارالانوار طبع بيروت ج 97 ص 92 ح 89 نقل از مشكاة الانوار.
4- بحارالانوار ج 64 ص 303 نقل از كتاب صفات الشيعة مرحوم شيخ صدوق ( قدس سره ).
--------------------------------------------------------------------------------
(ه):استقامت در دين ،مانند روح وجان، نسبت به بدن است وموجب ثبات وقوت وبقاء دين مىباشد.
در مقام،صاحب كتاب منازل السائرين «ابى اسماعيل عبداللّه انصارى( قدس سره ): استقامت را به روح تشبيه كرده است ومرحوم عبد الرزاق كاشانى( قدس سره )در شرح آن ،اين گونه مىفرمايد كه: «استقامت در هر امرى ،موجب ثبات وقوت وبقاء آن مىباشد .ودر توضيح كلام ايشان علّت تشبيه به روح را اين گونه بيان داشته اند كه:همان گونه كه به وسيله روح بدن تقويت وثابت وباقى مىماند واگر روح از بدن مفارقت كند بدن متلاشى شده وفانى مىشود استقامت هم اگر در دين نباشد موجب هلاكت ونابودى است وبا وجود استقامت ،دين ثبات پيدا مىكند وقوى مىشودوباقى مىماند...(1)
(و):با استفاده از آيات مذكوره، كسانى كه در دين مقاومت كنند واستقامت در دين داشته باشند،قطعااهل بهشت مىباشند.